COLOSTRUM JUNIOR CZARNY BEZ GENACTIV

Czarny bez - czy warto go stosować?

Czarny bez to jeden z najczęściej stosowanych surowców zielarskich na całym świecie. Nasi przodkowie już od wielu wieków cenili właściwości tej niezwykłej rośliny. W medycynie ludowej czarny bez stosowano przy przeziębieniach i infekcjach wirusowych, a także przy niestrawnościach i pomocniczo jako środek odtruwający, napotny.  

Czarny bez (łac. Sambucus nigra) to krzew należący do rodziny Adoxaceae (Piżmaczkowate). Krzew czarnego bzu to widok popularny w Europie. Rośnie często na skraju lasów, w miejscach nasłonecznionych, w umiarkowanych i subtropikalnych rejonach półkuli północnej, a także w Azji, Afryce Północnej i Ameryce Północnej. Surowcem zielarskim są kwiaty (białe) i owoce (fioletowo czarne/czarne), a tymi mniej popularnymi: liście, kora i korzenie. 

Owoc bzu czarnego - skład

Owoce czarnego bzu (Sambuci fructus) kryją w sobie prawdziwe bogactwo substancji aktywnych. Surowiec ten charakteryzuje bardzo wysoka zawartość fenoli, flawonoli oraz antocyjanin. Do substancji aktywnych znajdujących się w owocach bzu czarnego należą: 

• antocyjany (3-sambubiozyd cyjanidyny i 3-glukozyd cyjanidyny, w mniejszych ilościach: 3-sambubiozyd-5-glukozyd cyjanidyny, 3,5-diglukozyd cyjanidyny i 3-rutynozyd cyjanidyny)
• flawonole i ich pochodne (kwercetyna, kemferol, 3-rutynozyd kwercetyny (rutyna), 3-glukozyd kwercetyny, 3-glukozyd kemferolu, 3-rutynozyd mirycetyny)
• kwasy fenolowe (kwas galusowy, kwas gentyzynowy, 4-kwas hydroksybenzoesowy, kwas wanilinowy, kwas kumarowy)
• kwasy organiczne (kwas cytrynowy, kwas jabłkowy, kwas szikimowy, kwas fumarowy, kwas walerianowy, kwas benzoesowy, kwas winowy)
• cukry (do 11,5% z czego 95% stanowią cukry redukujące: glukoza, fruktoza)

• witaminy z grupy A i B, tokoferole oraz witamina C

• substancje mineralne (potas, fosfor, magnez, wapń, sód, żelazo, mangan, cynk, miedź). [1]

Owoc bzu czarnego - potencjał antyoksydacyjny*

Szybkie tempo życia, zanieczyszczenia, palenie papierosów, picie alkoholu i stres nie są czynnikami obojętnymi dla naszego samopoczucia, wyglądu i zdrowia. Taki styl życia stwarza doskonałe warunki do powstawania wolnych rodników, czyli reaktywnych form tlenu. Wolne rodniki tlenowe odpowiedzialne są między innymi za starzenie się organizmu i niektóre choroby cywilizacyjne. [2]

Ze względu na bardzo duży udział polifenoli i antocyjanów owoce czarnego bzu wykazują olbrzymi potencjał antyoksydacyjny (przeciwutleniający). Wu i in. (2004), oceniając potencjał przeciwutleniający 15 próbek owoców przy użyciu metody pomiaru neutralizacji rodników peroksylowych (ORAC), stwierdzili najsilniejszą aktywność przeciwrodnikową dla owoców czarnego bzu i aronii [3].

Owoc bzu czarnego - wsparcie odporności*

Owoce bzu stały się przedmiotem wielu badań. W przyszłości będzie można spodziewać się wyników rozpoczętych prób klinicznych. Wiemy już o aktywności przeciwutleniającej owoców. Czy czarny bez wspiera też odporność? Bardzo wiele na to wskazuje. Wciąż wykonuje się nowe testy in vitro, in vivo, a także próby kliniczne z udziałem ludzi, aby ostatecznie mieć dowody na działanie tych małych, czarno fioletowych owoców. Analizując badania można natknąć się na wiele obiecujących wniosków.

Infekcje dróg oddechowych
W ciągu ostatnich 30 lat na całym świecie przeprowadzono szereg badań naukowych mających na celu potwierdzenie działania bzu czarnego. Niedawno powstało duże opracowanie zbiorowe - przegląd systematyczny dostępnych prac związanych z aktywnością ekstraktów bzu czarnego w kontekście infekcji dróg oddechowych. 
L. Susan Wieland i in. (2021) przeszukali sześć baz danych, cztery rejestry badań i dwie strony z preprintami do badań. Dwóch recenzentów niezależnie oceniło badania. Łącznie sprawdzono 1187 zapisów i włączono do analizy pięć badań z randomizacją dotyczących czarnego bzu w leczeniu lub profilaktyce wirusowych chorób układu oddechowego. Autorzy stwierdzili, że stosowanie ekstraktu z bzu czarnego może być bezpieczną metodą przy infekcjach wirusowych układu oddechowego. Stosowanie ekstraktu dobrej jakości, w odpowiedniej ilości może skrócić czas trwania i nasilenie przeziębienia. Nie znaleziono dowodów na to, że czarny bez nadmiernie pobudza układ odpornościowy.  [4]

Redukcja stopnia ciężkości i czasu trwania infekcji
W 2016 roku E. Tiralongo i in. zaprezentowali badanie, w którym skupiono się na ocenie aktywności standaryzowanego (na zawartość polifenoli i antocyjanów) ekstraktu z bzu czarnego u pasażerów linii lotniczych. Podróże lotnicze, zwłaszcza loty międzykontynentalne, mogą być stresujące, powodując dodatkowe obciążenie dla zdrowia fizycznego i psychicznego pasażerów. Na samopoczucie pasażerów wpływa środowisko w kabinie, takie jak stężenie ozonu i ciśnienie tlenu w kabinie, ruch czy wibracje oraz dodatki do oleju stosowane w silnikach lotniczych. W wielu badaniach udokumentowano występowanie suchości nosa i zwiększone ryzyko rozwoju chorób górnych dróg oddechowych, takich jak alergiczny nieżyt nosa i infekcje dróg oddechowych wywołane wirusami lub bakteriami podczas długodystansowych podróży lotniczych. W tym randomizowanym, podwójnie ślepym, kontrolowanym placebo badaniu klinicznym wzięło udział 312 pasażerów klasy ekonomicznej podróżujących z Australii do innego kraju. Uczestnicy zostali podzieleni na dwie grupy: grupę otrzymującą kapsułki z ekstraktem z owocu bzu czarnego i grupę otrzymującą placebo (identycznie wyglądające kapsułki). Podróżni przyjmowali kapsułki z czarnym bzem lub placebo począwszy od 10 dnia przed podróżą do 4-5 dnia po przylocie na miejsce. Przez cały okres badania wszyscy uczestnicy prowadzili dziennik. Miało to na celu odnotowanie objawów przeziębienia, a także dodatkowych problemów zdrowotnych lub objawów chorobowych. W obu grupach częstość występowania przeziębienia u podróżnych była ogólnie niska. Wykryto jednak znaczący wpływ czarnego bzu na czas trwania przeziębienia i objawy z nim związane. Podróżni stosujący czarny bez od 10 dni przed podróżą do 4–5 dni po przyjeździe za granicę doświadczyli średnio o 2 dni krótszego czasu trwania przeziębienia, a także zauważyli redukcję objawów przeziębienia. Czarny bez może więc okazać się pomocny w stabilizacji zdrowia podczas podróży lotniczych, ale potrzebne są dalsze badania, aby to ostatecznie potwierdzić. [5]

Pamiętaj! 

Nie stosujemy nieprzetworzonych owoców czarnego bzu, szczególnie tych niedojrzałych. Zawarta w nich sambunigrina może powodować biegunkę, wymioty, ból brzucha. Zbieraj tylko dojrzałe owoce i poddaj odpowiedniej obróbce lub zaufaj sprawdzonym preparatom. 

Czy warto stosować czarny bez? Zdecydowanie znajduje zastosowanie pomocniczo przy infekcjach i osłabieniu. Dodatkowo czarny bez jest naładowany antyoksydantami. Owoce czarnego bzu mogą być wartościowym dodatkiem do zdrowej diety, dla osób chcących zadbać o swoją naturalną odporność. Nie zastąpią one jednak zrównoważonego stylu życia, w którym jest miejsce na zbilansowaną dietę i ruch.

* EFSA (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności) - Oświadczenie z listy pending (on-hold) nr ID 2134: “Czarny bez wspomaga naturalną obronę organizmu/ wspomaga system odpornościowy; nr ID 2049: “ Czarny bez jest bogaty w przeciwutleniacze, antocyjany i flawonoidy.” Warunki stosowania: owoc, kwiaty/ zwykle konsumowane jako tradycyjny artykuł żywnościowy w normalnej diecie/ równowartość 5g kwiatów lub owoców na dzień.”