Zespół jelita drażliwego

Zespół jelita drażliwego jest przypadłością dotyczącą ok. 10-20% populacji. Stanowi jedno z najczęściej występujących zaburzeń czynnościowych w funkcjonowaniu układu pokarmowego. Nie zagraża życiu, jednak jest dolegliwym schorzeniem, które może znacząco pogorszyć jakość życia. Objawia się bólami brzucha oraz zaburzeniami rytmu wypróżnień (co nie jest spowodowane zmianami uszkodzeniami anatomicznymi jelit ani defektami w procesach przemiany materii).

Inne nazwy tej jednostki chorobowej to IBS, nerwica żołądka, jelito drażliwe, jelito spastyczne, zespół leniwego jelita, czy zaburzenia motoryki jelit.

Przyczyny zespołu jelita drażliwego

Przyczyny zespołu jelita drażliwego nie są do końca wyjaśnione. Jednak do najczęstszych czynników powodujących rozwój choroby zalicza się:

• nadwrażliwość trzewną,
• zaburzenia funkcji motorycznej jelit,
• zaburzenia osi mózgowo-jelitowej,
• przebycie biegunki infekcyjnej.

Choroba objawia się głównie między 20. a 40. rokiem życia, przy czym częściej cierpią na nią kobiety. Zdarza się, że występuje po przebyciu bakteryjnej lub wirusowej infekcji jelitowej, występowaniu przewlekłego stanu zapalnego jelit, dysbiozy, czy zaburzeń szczelności nabłonka jelitowego. Wśród potencjalnych przyczyn wymienia się również czynniki genetyczne oraz psychogenne (stres). Nie bez znaczenia są także przyjmowane leki i przebyte operacje.

Objawy zespołu jelita drażliwego

Zespół jelita drażliwego może mieć różny przebieg. Wyróżniamy typ biegunkowy, zaparciowy i mieszany. Według klasyfikacji zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego (Kryteria Rzymskie IV), czynnościowe IBS są charakteryzowane jako:

• nawracające bóle brzucha występujące co najmniej raz w tygodniu, w ciągu ostatnich trzech miesięcy, które rozpoczęły się minimum 6 miesięcy temu i towarzyszą im dwa z wymienionych objawów: związek ze zmianą częstości oddawania stolca; związek ze zmianą konsystencji stolca; albo związek z wypróżnianiem.

Inne zgłaszane, dodatkowe objawy zespołu jelita drażliwego to ospałość, po posiłkowy charakter dolegliwości, bóle głowy lub pleców, nocne oddawanie moczu, fibromialgia, a także częste i naglące oddawanie moczu bądź niekompletne opróżnianie pęcherza moczowego.

Zespół jelita drażliwego: gdzie boli?

Pacjenci z postacią biegunkową odczuwają ból i dyskomfort w jamie brzusznej, zazwyczaj w lewym podbrzuszu. Niektóre osoby przy zespole jelita drażliwego zgłaszają również ból jelit, nudności, wzdęcia, częste odbijanie, gazy, zgagę, przelewanie w brzuchu oraz pieczenie w przełyku.

Dieta przy zespole jelita drażliwego

Specjaliści wskazują, że przy zespole jelita drażliwego ważna jest dieta. Co jeść przy zespole jelita drażliwego?

Chorzy powinni spożywać w miarę możliwości spokojnie, powoli, dokładnie gryząc i ostrożnie połykając pokarm. Zaleca się także picie dużej ilości płynów o temperaturze pokojowej oraz wykluczenie pokarmów wywołujących gazy (np. jabłek, fasoli, cebuli, grochu).

Zioła na zespół jelita drażliwego to kolejny element zalecanej diety. Do potraw należy dodawać przyprawy wspomagające trawienie, np. rozmaryn, pieprz, kminek, miętę, szałwię. Dobrze jest unikać alkoholu, który działa podrażniająco na żołądek oraz nadmiernego spożywania węglowodanów.

Co jeszcze można zrobić, aby uniknąć zespołu jelita drażliwego? Warto zadbać o obecność żywności probiotycznej w diecie, czyli wspierającej korzystne bakterie jelitowe. IBS jest ściśle powiązane z zaburzeniami flory bakteryjnej. Dlatego stosowanie odpowiednich, naturalnych suplementów takich jak colostrum, może mieć korzystny wpływ na normalizację działania układu immunologicznego w jelitach. Poza tym podczas trawienia colostrum uwalniane są peptydy, które wpływają na zmniejszenie stresu, bólu i działają hipotensyjnie.

Zespół jelita drażliwego – czego nie jeść?

To zależy od tego, co nasila objawy zespołu jelita drażliwego u konkretnej osoby. Wśród produktów, których niektórzy muszą unikać, wymienia się czekoladę, cebulę, orzechy, pszenicę, fasolę, groch, kukurydzę, kapustę, ryby, czy posiłki bogate w tłuszcze. Niewskazana jest też mocna kawa, herbata i napoje gazowane. W okresie biegunek należy unikać także nadmiaru błonnika. Jednak jest to kwestia indywidualna, dlatego warto zwrócić się z problemem do lekarza i samodzielnie obserwować reakcje organizmu na poszczególne pokarmy.