Probiotyki

Probiotyki (źródłosłów – pro bios z łac. dla życia) to żywe kultury bakterii i drożdży, np. ziarniaki, pałeczki kwasu mlekowego (lactobacillus), bifidobakterie, czy drożdżaki. Wpływają na bakteryjną florę jelitową i wspomagają jej działanie. W jaki sposób? Obecne w probiotyku mikroorganizmy kolonizują się przede wszystkim w przewodzie pokarmowym, a zwłaszcza w jelicie grubym. Mają pozytywny wpływ na zdrowie całego organizmu, ponieważ przywracają równowagę mikroflory jelitowej.

Wśród korzyści płynących ze stosowania probiotyków wymienia się m.in. zapobieganie biegunkom, obniżanie poziomu złego cholesterolu u osób starszych, lepsze wchłanianie witamin oraz składników odżywczych, zwiększenie odporności (także immunologicznej), czy zmniejszanie podatności na rozwój alergii u dzieci.

Najczęściej zaleca się przyjmowanie probiotyków przy antybiotyku. Leki przeciwbakteryjne podrażniają śluzówkę żołądka i mają negatywny wpływ na funkcjonowanie wątroby. Za to probiotyki pozwalają zniwelować te negatywne skutki. Wspierają w leczeniu, wzmacniają organizm, a także działają antybakteryjnie.

Podsumowując, ich najistotniejszą funkcją jest odbudowa mikrobioty i zapobieganie kolonizacji oraz namnażaniu „złych” bakterii czy grzybów.

Probiotyk – co to jest i jak działa?

Probiotyki są żywymi drobnoustrojami, które po przyjęciu w odpowiedniej ilości wywołują pozytywne efekty zdrowotne. To tzw. „dobre bakterie”, niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wśród najpopularniejszych bakterii probiotycznych wymienia się lactobacillus, saccharomyces boulardii, oraz bifidobacterium.

Ich działanie jest zróżnicowane, jednak wszystkie biorą udział w najważniejszych mechanizmach, które pozwalają zachować równowagę mikroflory jelitowej. W rezultacie wpływają pozytywnie na cały organizm. Przykładowo, probiotyki poprawiają trawienie, wchłanianie składników odżywczych, regulują pracę jelit, stymulują układ odpornościowy, a także wytwarzają substancje hamujące rozwój szkodliwych bakterii.

Są zalecane przy leczeniu lub prewencji takich schorzeń jak biegunki, atopowe zapalenie skóry, infekcje intymne, stany zapalne jelit, infekcje górnych dróg oddechowych, zakażenia bakterią H. pyroli, czy zespół jelita nadwrażliwego.

Probiotyki pełnią więc funkcję ochronną przez patogenami i odgrywają rolę immunomodulacyjną.

Probiotyk przed czy po antybiotyku?

To, czy stosować probiotyk przed czy po antybiotyku, określa lekarz lub wskazania w ulotce dołączonej do opakowania. Jednak w większości przypadków zaleca się, aby przyjmować antybiotyki i probiotyki z kilkugodzinnym odstępem. Z reguły nie powinno się zażywać obu tych preparatów w jednym czasie. Warto zachować odstęp minimum jednej do dwóch godzin. Oczywiście są również pewne wyjątki, dlatego wszelkie wątpliwości należy skonsultować z lekarzem lub zapoznać się z treścią ulotki. Co istotne, po zakończeniu antybiotykoterapii nadal należy przyjmować probiotyk, aby skutecznie odbudować mikroflorę.

Probiotyk dla dzieci – wskazania

Nie ma przeciwwskazań, aby podawać probiotyki dzieciom i niemowlętom. Bywa to konieczne przy ostrej biegunce, kolkach, czy atopowym zapaleniu skóry. Na rynku dostępne są preparaty w różnych formach, m.in. tabletek i kropli. Poza tym istnieją również naturalne źródła probiotyków takie jak jogurty naturalne, kiszonki, kefiry, maślanki, kwas chlebowy, zsiadłe mleko, czy desery mleczne. Jednak aby produkt był probiotyczny, musi zawierać w 1 gramie min. 10 mln jednostek bakterii bifidobacterium lub min. 100 mln lactobacillus.

Probiotyki a prebiotyki – czym się różnią?

Istotną kwestią jest odróżnienie probiotyków od prebiotyków. Probiotyki są bakteriami kwasu mlekowego, podczas gdy prebiotyki to substancje, które wspierają wzrost ich naturalnej mikroflory. W związku z tym, wspomagają zagnieżdżanie i rozwój mikroorganizmów korzystnych dla jelit. Wśród nich można wymienić laktoferynę, która działa pobudzająco na rozwój szczepów probiotycznych bifidobacterium.

Prebiotyki zawierają więc substancje wspomagające i powodują zwiększenie liczby „dobrych bakterii” w jelitach. Dodatkowo zmniejszają ryzyko rozwoju stanów zapalnych, polipów, biegunek i zmian nowotworowych, zwiększają wchłanianie wapnia, żelaza i magnezu, a także stymulują pracę jelit.

Z tego względu najlepsze efekty można uzyskać poprzez połączenie obu tych grup – czyli probiotyków i prebiotyków.

Naturalnym prebiotykiem jest colostrum bovinum. Młodziwo (inaczej siara) przyczynia się do odbudowy flory jelitowej w sposób kompleksowy. Wpływa również zmniejszenie przepuszczalności jelit. To pierwszy pokarm ssaków z ogromną ilością (ponad 250) składników bioaktywnych. Ich działanie ułatwia pożytecznym bakteriom zagnieżdżenie się w jelicie oraz umożliwia ich dalszy rozwój (odpowiada za to m.in. obecna w siarze laktoferyna).

Prebiotyczne działanie colostrum zostało potwierdzone naukowo. Co ważniejsze, młodziwo może być stosowane przez dzieci i dorosłych. Dla jak najlepszych rezultatów, powinno być pobrane w ciągu dwóch pierwszych godzin od ocielenia, zamrożone i liofilizowane. Wówczas zawiera największą liczbę cennych czynników.