Aminokwasy
Aminokwasy stanowią jeden z ważniejszych składników naszej diety. Ich funkcją jest budowanie białek i uczestniczenie w przebiegu wielu procesów zachodzących w organizmie.
Można podzielić je na białkowe i niebiałkowe, przy czym pierwszych jest 20, drugich ponad 300. W przypadku aminokwasów białkowych klasyfikacja obejmuje także uwzględnienie takich kryteriów jak: budowa łańcucha bocznego aminokwasu (hydrofobowe i hydrofilowe), możliwy końcowy produkt metabolizmu, oraz możliwość wytwarzania danego aminokwasu przez organizm bądź potrzeba dostarczania go wraz z pożywieniem.
Aminokwasy białkowe: egzogenne i endogenne
Aminokwasy białkowe stanowią podstawowy budulec białek, które tworzą nasz organizm. Stanowią element niezbędny do prawidłowego funkcjonowania, dostarczają energię potrzebną do życia i odpowiadają za gospodarkę hormonalną oraz regenerację komórek.
Dzielimy je na egzogenne (których jest 8) i endogenne (12). Aminokwasy egzogenne to związki niezbędne do życia, budujące białka i peptydy. Organizm nie jest w stanie samodzielnie ich produkować, dlatego muszą być dostarczane wraz z pożywieniem.
Aminokwasy egzogenne to:
- lizyna - poprawia odporność, działa przeciwwirusowo;
- fenyloalanina - wspiera układ hormonalny;
- tryptofan - odpowiada za zdrowy sen i dobre samopoczucie;
- metionina - reguluje produkcję hormonu wzrostu;
- izoleucyna - buduje tkankę mięśniową;
- leucyna - obniża poziom kortyzolu i przyspiesza wzrost masy mięśniowej;
- treonina - wspiera układ nerwowy, odpowiada za nawilżenie skóry;
- walina - buduje tkankę mięśniową i redukuje tkankę tłuszczową.
Za to aminokwasy endogenne organizm może wytworzyć samodzielnie i zaliczamy do nich m.in. kwas glutaminowy (m.in. poprawia pamięć, wspiera trawienie i zmniejsza zmęczenie); serynę (wspiera układ immunologiczny), alaninę (odpowiedzialną za transport glukozy do mózgu i czerwonych krwinek), kwas asparaginowy (wpływający na koncentrację i sprawność umysłową), glicynę (pomocną w leczeniu cukrzycy, niewydolności serca i nerek, a także wrzodów żołądka i zapalenia stawów).
Rola aminokwasów w organizmie
Podstawowa rola aminokwasów to produkcja hormonów, enzymów, niektórych neuroprzekaźników (np. noradrenaliny i serotoniny) oraz płynów ustrojowych. Uczestniczą w wielu procesach funkcjonowania układu nerwowego, wpływając m.in. na nasz nastrój.
Oprócz tego łagodzą skutki palenia papierosów, picia alkoholu, wspierają prawidłową pracę wątroby, układu krwiotwórczego, biorą udział w regeneracji uszkodzonych mięśni, skóry oraz innych komórek naszego ciała. Ponadto często są wykorzystywane w formie dodatkowego źródła energii przez osoby, które intensywnie uprawiają sport.
Ze względu na te właściwości, aminokwasy egzogenne rozgałęzione są przyjmowane przez sportowców w celu przyspieszenia regeneracji mięśni, zmniejszenia uczucia zmęczenia i budowania masy mięśniowej. Z kolei w kosmetyce aminokwasy są wykorzystywane do wytwarzania produktów regenerujących, przeciwstarzeniowych, zmiękczających i nawilżających naskórek.
Źródła aminokwasów: dieta, colostrum bovinum
Aminokwasy egzogenne w diecie mają ogromne znaczenie dla ogólnego stanu zdrowia, ponieważ do przebiegu wielu procesów zachodzących w organizmie konieczne są białka. Z tego względu warto na co dzień spożywać produkty zawierające wszystkie niezbędne aminokwasy egzogenne. Znajdziemy je przede wszystkim w nabiale, mięsach i jajach, a także w produktach zbożowych, roślinach strączkowych, siemieniu lnianym, orzechach, migdałach czy bananach.
Źródłem aminokwasów jest również colostrum bovinum (młodziwo, siara bydlęca). W składzie dobrego suplementu z młodziwem znajdują się aminokwasy egzogenne, a więc te, których organizm nie wytwarza samodzielnie (obfitują w nie białka serwatkowe i kazeinowe obecne w siarze bydlęcej), takie jak leucyna, tryptofan, izoleucyna oraz lizyna. Colostrum przyjmowane przed lub w trakcie treningu zapewni energię oraz wsparcie mięśni.
Podsumowując, colostrum bovinum może być z powodzeniem stosowane jako element suplementacji sportowców, osób cierpiących na choroby układu nerwowego, serca i nadciśnienie, a także tych, które chcą uzupełnić aminokwasy egzogenne w diecie.
Źródła:
https://genactiv.pl/blogs/poradnik/czy-skladniki-wystepujace-w-colostrum-dzialaja-na-nasze-szczescie